
Fernas Madencilik İşçilerinin Yürüyüşü Üçüncü Gününde Devam Ediyor
İstanbul Sanayi Odası verilerine göre, Zeki Mensucat, Merinos, Karafiber Selçuk İplik, Melike Tekstil ve Şireci Tekstil Türkiye’nin en büyük 500 sanayi şirketi arasına girdi. Antep’in en büyük beş tekstil şirketi olan bu firmaların, elde ettikleri devasa kârlara rağmen ödedikleri ya da ödemedikleri vergiler, işçilerin maruz kaldığı ağır sömürüyü bir kez daha gözler önüne serdi.
Türkiye’nin en zengin isimlerinden İbrahim Erdemoğlu’nun sahibi olduğu Erdemoğlu Holding bünyesindeki Merinos ve Zeki Mensucat, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi şirketi arasına girdi. 2023 yılında Zeki Mensucat’ın faiz, amortisman ve vergi öncesi kârı (FAVÖK) 1.2 milyar TL iken, ortalama işçi maaşı 10 bin 600 TL seviyesindeydi. Şirketin bir işçiden elde ettiği kâr 486 bin TL’yi buldu. Ancak şirketin ödediği vergi, işçilerin ödediği toplam gelir vergisinin altında kaldı. 2023 yılında Zeki Mensucat, vergi matrahının sadece %3.88’ini (26 milyon 662 bin TL) ödedi. Buna karşılık 1850 işçi, 2023 yılında toplam 41.2 milyon TL gelir vergisi ödedi.
Merinos, Türkiye’nin en büyük 500 sanayi şirketi listesinde 76. sırada yer alıyor. 2023 yılında şirketin FAVÖK’ü 3.3 milyar TL idi. Şirket, çalışan başına yılda ortalama 396 bin TL kâr elde etti. Buna rağmen, Merinos 2021’de hiç vergi ödemedi ve 2022 ile 2023 yıllarında toplamda sadece 14.2 milyon TL kurumlar vergisi ödedi. Aynı dönemde, 4 bin 800 işçi toplamda 211.2 milyon TL gelir vergisi ödedi.
Karafiber Selçuk İplik, 2023 yılında 6.7 milyar TL’lik satış gerçekleştirdi. Şirket, son üç yılda işçilerin ödediği toplam verginin altında bir vergi ödedi. 2023 yılında hiç vergi ödemeyen şirket, işçilerinin ödediği 53.6 milyon TL gelir vergisinin oldukça gerisinde kaldı.
Melike Tekstil, Türkiye’nin en büyük 245. sanayi devi oldu. Şirket, 2019’dan 2023’e kadar hiç vergi ödemedi. 2023 yılında şirket çalışanları toplamda 87.5 milyon TL gelir vergisi ödedi. Melike Tekstil, beş yıl içinde en fazla teşvik alan şirket oldu.
Şireci Tekstil, Türkiye’nin en büyük 261. sanayi şirketi arasında yer alıyor. Şirket, son üç yılda sadece 9 bin 431 TL vergi ödedi. Buna karşılık 2023 yılında 2 bin 500 işçi, toplamda 96.5 milyon TL gelir vergisi ödedi.
Merinos’ta işten atmalar devam ediyor. Şireci’de bazı bölümlerin kapatılacağı gerekçesiyle yüzlerce işçi işten atıldı. Karafiber Selçuk İplik’te de benzer gerekçeyle işçiler işten atıldı. Zafer Tekstil’de yüzlerce işçi işten çıkarıldı. Melike Tekstil’de ağustos ayı başından itibaren işçiler yıllık izne gönderildi. Üretim izne gönderilmeyen işçilerle aynı şekilde devam ettirilmek isteniyor.
Vergi sistemine öfkeli olan işçiler, durumun adaletsizliğini dile getirdiler. Zeki Mensucat işçileri, işçilere hiçbir vergi indirimi yapılmadığını, vergilerin tamamen kendilerinden kesildiğini belirtirken, Merinos işçileri, devletin patronlara sağladığı kolaylıkların kendilerine hiçbir fayda sağlamadığını, işçilerin haklarını alabilmeleri için birleşmeleri gerektiğini ifade ettiler.
Bu duruma karşı birleşmek gerektiğini savunan işçiler, işverenlerin vicdanına bırakılmaması gerektiğini, haklarının ancak örgütlenerek savunulabileceğini belirttiler.
Andaç Aydın Arıduru
Kaynak: EVRENSEL GAZETESİ